Oeganda 2017, dag 6

Nou ja, niet helemaal moederziel alleen.

De mensen uit het busje, medereizigers en medewerkers van AEE wandelen met me mee naar het dorp. En als we het dorp naderen wordt de muziek en het gezang duidelijker en zien we mannen, vrouwen en kinderen die enthousiast uitkijken naar mijn komst.
Het voelt een beetje raar, dat er zo’n feest word gemaakt omdat jij ergens aankomt. En ook voelt het als een heel warm en zeer gewenst welkom.

Al snel wordt ik alleen gelaten met de dorpelingen en luister en kijk ik nog een tijdje naar het feest voor mijn ogen. Hoe had ik kunnen bedenken dat de komende uren ik op deze manier nog een tijdlang kan genieten van spel, gezang, muziek, dans en drama.

Want na een korte tijd wordt ik door een aardige jonge engelsprekende dame welkom geheten en eerst naar mijn verblijf gebracht. Eerst heb ik het niet zo door, maar in de loop van mijn bezoek realiseer ik mij dat de mooiste hut van het dorp is vrijgemaakt voor de hooggeëerde gast. En in die hut, een lemen vierkante bouwsel met een rond dak van gedroogd gras er op, is een laken gespannen. Aan de ene kant bevindt zich mijn bed, een keurig veldbed met matras, voorzien van een klamboe en aan de andere kant staan een tafeltje en een aantal stoelen.

Ik mag in bad en kan me daarna weer bij het gezelschap voegen dat in het dorp aan het muziek maken is. De badkamer is een aparte lemen hutje met een doorsnede van ruim een meter. En in dat hutje staat op de keien waar de vloer uit bestaat een grote teil, er ligt een nieuw stuk zeep bij. Ik zit me dus heerlijk te badderen boven de teil. En ik voel hoe de warmte en vermoeidheid van de hele dag langzaam wegspoelt door het gat, aan de onderkant van de muur. Ik trek een andere broek en een t-shirt aan, nadat ik me heb afgedroogd met mijn blouse, bij gebrek aan een handdoek. En daarna loop ik op mijn gemakt terug naar de ingang van het dorp. Later blijkt dat ik ergens wel een beetje de oriëntatie ben kwijt geraakt, want als ik ’s ochtends op zoek ben naar de plek waar we die avond hebben feestgevierd begint de dame aan wie ik dat vraag te lachen en ze wijst naar een hoek vlak naast me. Ik had toch echt het idee dat het verder weg was….

Het hele dorp is inmiddels vergaderd, een grote groep mensen staat muziek te maken en te dansen. Er wordt een stoel gehaald waarop ik moet gaan zitten en mijn vertaalster legt uit dat ze dans en drama hebben voorbereid. Nou, dat is fijn. Ik wordt vervolgens onthaald op dans, muziek die gemaakt wordt op een grote kist, met 2 stokken die er overheen worden geschraapt, getrommel op jerrycans en inderdaad, drama
!
De jongerengroep speelt een vergadering na. Tijdens die vergadering wordt het onderwerp behandeld dat niet altijd alle leningen wordt terugbetaald. Het gaat er nogal over tekeer zeg. Ik had me al eerder afgevraagd hoe dit soort zaken worden opgelost. Met een stevige discussie dus, maar ook met een vechtpartij, waarbij de ruziezoekers uit elkaar worden gehaald door een lid dat aangeeft dat hij de schuld zal betalen en dat de wanbetaler hem terug kan betalen. Of dat altijd de beste oplossing is weet ik niet, maar voorlopig werkt het en gaat de groep weer rustig verder met de vergadering.

Een vrouwengroep speelt ook een thuissituatie na. Een dronken man, die al bijna niet meer op z’n benen kan staan. Een zieke vrouw die behandeld wordt door een toverdokter en even later sterft. Ook hier is het bijzonder dat zonder gene moeilijke situaties uit het dagelijks leven de revue passeren en dat er smakelijk gelachen kan worden om het vertoonde spel.
Als ik later de dronken man nadoe om uit te leggen wat ik een knappe rol vond, explodeert het dorpsplein bijna van het plezier. Want dat is het allerleukste, als de gast mee wil doen is de hilariteit en vreugde maximaal. En dus probeer ik braaf het kistinstrument te bespelen, wat redelijk lukt. En dus leer ik hen het Hoofd Schouders Knie en Teen ook maar aan. Vader Jakob wordt ook gretig opgezogen, ondanks dat ik, omdat ik de tekst niet meer precies wist, de schapen laat slapen in plaats van de klokken te laten luiden. Ach, het verschil weten zij toch niet. Wel kennen ze de wijs, en het engelse ‘baby Jesus’ op dezelfde wijs wordt ten hore gebracht. Ook het Hoofd Schouders Knie en Teen is in een andere versie wel bekend, maar dan zonder de versnelling die wij er in hadden gebracht, tot de snelheid zo hoog is dat je jezelf niet meer bij kan houden. Dat vormde in plezier ook een hoogtepunt op deze avond.

Tenslotte ontstaat een grote kring, waarin 2 dansers in tegengestelde richtingen dansen. En dan wordt ik ook uitgenodigd om mee te dansen. Een doek om de heupen want dat geeft zo’n leuk effect. En onder grote hilariteit kom ik er niet onderuit om 4, 5 keer in de kring te stappen.
Eerlijk gezegd is het allemaal erg leuk en geniet ik zelf ook volop. Op de één of andere manier zijn we met z’n allen een keer opgehouden, in basis denk ik omdat ikzelf de rand van de kring heb verlaten. Er volgt nog een dans voor volwassenen waar mannen en vrouwen aan meedoen, inclusief ikzelf. En dan vormt zich de groep rond een stoel die mij weer wordt aangereikt en is het de bedoeling dat ik vragen ga stellen. Dat doe ik dus maar. Over hoe de projecten werken, wat ze er aan hebben en wat ze van de toekomst verwachten. Veel nieuws ontdek ik niet meer en dus vertel ik ook maar wat over mezelf en kan men wat vragen stellen.
Ik wordt behandeld als een vertegenwoordiger van AAE, wat ik dus niet ben en dat leg ik dan ook uit. Ik kan verzoeken meenemen en, er wordt door één van de dorpelingen een brief overhandigd. Een ‘status report’ van de situatie en projecten in het dorp. Geweldig toch!

Na het gesprek nemen de kinderen afscheid. Omdat één een hand aan me geeft, stormen er 60 kinderen mijn kant uit, waarna de moeders er voor zorgen dat ze in twee rijen gaan staan.
Ik geef de kinderen een hand, vraag hoe het gaat, krijg antwoord en dan komt de volgende. De meisjes zakken door een knie, of gaan zelfs op hun knieën zitten, wat een beetje vreemd voelt maar wat ik maar gewoon accepteer. Het duurt best lang, al die kinderen, tot een paar moeders door hebben dat de kinderen, na een hand te hebben gegeven, de kring rond rennen en weer achter aansluiten. En zo komt er toch een eind aan lang samenzijn. We zijn wel 4 of 5 uur bezig geweest met vooral dans, muziek en drama.

En dan is er eten, wat in mijn hut wordt opgediend. Als ik vraag dat ik toch niet alleen hoef te eten, geeft mijn vertaalster aan dat ze mee eet en ook een medewerker/vrijwilliger van AEE, die in dit dorp woont en halverwege de avond aansloot eet gelukkig mee.

En zo hebben we nog een geanimeerd gesprek onder het eten over de cultuur en gewoonten in Oeganda en ook over de persoonlijke ervaringen van mijzelf en mijn tafelgenoten. We eten vis, rijst en erwten (pigeon beans), samen met casavebrood. Ik neem een gewoon bord vol en heb ook niet zoveel behoefte om alles wat er nog in de pannen zit op te eten. Dat is vaak wel wat er van je verwacht wordt, maar mijn tafelgenoten zijn daar niet mee bezig. De schoonmoeder van mijn begeleidster heeft gekookt en ik vraag haar om haar hartelijk te bedanken. Want het eten is erg lekker, met uitzondering van het casavebrood, wat wel een soort dikke griesmeel lijkt, wat smakeloos is en zwaar op de maag ligt.

Ik heb geluk gehad, want later begrijp ik van mijn reisgenoten in andere dorpen dat alles toch echt opgegeten moest worden om de gastheer/-vrouw niet te beledigen. Ook was het nuttigen van het lekkerste deel (de kippenlever) door de gast (in dit geval dames) echt wel nodig. En in één geval verschenen de pannen weer gewoon op tafel bij het ontbijt!

Ik bedank mijn gastheer en gastvrouw uitgebreid aan het eind van de maaltijd. Ik mag ook nog voor hen bidden en hun persoonlijke verhalen daarbij benoemen, dat is fijn om te doen.

En dan mag ik naar bed. Ik lig lekker onder de klamboe, het is stil en pikkedonker. Ik slaap niet heel de nacht aan één stuk door, maar lig heerlijk te dommelen tot de morgen, als om 5:30 de wekker weer gaat.

Om 6:00h ben ik klaar en sta buiten gereed om eventueel nog mensen te spreken, maar het blijft rustig in het dorp. Langzamerhand verschijnen er wat vrouwen, mannen en kinderen waarmee ik een praatje probeer te maken en ik maak vooral wat foto’s van kinderen en laat hen die zien, dat vinden ze geweldig.
Stipt om 7:00 komt een motor het dorp in gereden om mij op te pikken en moet ik een dame teleurstellen die ondertussen bezig was om thee voor mij te zetten. Ik heb mijn lesje wel geleerd; als ik daarop ga wachten kan het zomaar zijn dat ik het eerste uur nog niet weg ben.

En dus stap ik op de motor en we rijden naar het kantoor van AEE. Het is relatief koud in de ochtend en door het rijden voelt het nederlands fris aan. Dat voelt goed. De wind waait langs mijn lichaam en blaast ook mijn hoofd even leeg. Ik geniet er van.

Ik ben als eerste terug en naarmate mijn reisgenoten terugkomen van ‘hun’ dorpen ontstaat een geanimeerd gesprek over onze ervaringen. We krijgen nog een heerlijk ontbijt van de medewerkers van AEE, die ons gisteren ook al een heerlijke lunch voorzetten. We merken wel dat er lange dagen worden gemaakt door heel veel medewerkers om alles te regelen. We horen diezelfde dag nog dat er diverse aanmeldingen voor zelfhulpgroepen zijn geweest. Dat wij langs zijn geweest en hebben gelogeerd in de dorpen heeft veel te betekenen voor het project.

En dan gaan we weer op pad. Met een hoofd vol ervaringen gaan we een 2-daagse reis in de auto doen, terug naar Entebbe. De reis die we heen per vliegtuig hebben gedaan doen we nu per auto. Ook om halverwege nog te kunnen overnachten en een tijd te genieten van het prachtige land in een lodge in een safaripark, langs de nijl. Dat voelt ook regelmatig vreemd. De ervaringen in de dorpen en projectbezoeken, gespiegeld tegen het als toerist genieten van de luxe in een lodge en het rondgereden worden langs olifanten, giraffes, allerlei herten, leeuwen, nijlpaarden en apen.

Maar het is ook goed, we praten veel na en zetten dingen op een rijtje vóór we weer het land verlaten.

En dat ga ik ook nog een keer doen. In de voorbereidingsblogs heb ik mezelf veel vragen gesteld. Ik wil de antwoorden nog een keer op een rijtje zetten. De plannen die beginnen te borrelen als gevolg van ons bezoek. Laten we afspreken dat ik dat nog een keer in minimaal één blog zet.

Mijn korte conclusie nu is, dat Red een Kind een bijzondere manier heeft gevonden om hulp te verlenen. Zij willen duurzaam helpen en doen dat door mensen zelfredzaam te maken. En het werkt. Ik heb het gezien. De hoop, het zelfbewuste, de toekomst en het stralende in de ogen van de mensen met wie ik sprak.

Ik ben blij.